Vida de Hanníbal

82.1 Post haec de conditionibus pacis ita prudenter dixeruntdisseruit E F N P R S U W r s diseruit M , ut extemplo Carthaginenses tanti uiri auctoritate commoti accipiendas eas leges, quas uictor et necessitas daret, censerent. 2 Fuerunt autem conditiones admodum durae, quales uictores uictis in extremis rebus imponere consueuere. Sed praeter caetera Carthaginenses annuum stipendium populo Romano usque ad certum tempus soluere tenebantur. 3 Cum uenisset dies, in quo prima pensio conferenda Romanis erat, et ingemiscerent omnes ad uocem tributi, ferunt Hannibalem commotum inutiliin humili U  lamentatione Poenorum risum effudisse, 4 et increpitum ab Hasdrubale Heduo, quod in communiHasdrubale Heduo, quod in commune r s Hanibale beduoque in comune U  totius ciuitatis maesticia tam effuse laetaretur, respondisse non laetantis hominis illum esse risum, sed eorum inanes lachrymas deridentis, quae eo tempore in leuiore malo, quod cuiusque priuati ciuis pecuniam tangeret, potius manarentmanaret U manaret M r s , quam antea cum Romani classes arma et amplissimarum uictoriarum spolia Carthaginensibus detrahebant, uictisque imponebant leges.

82.1 Después d’esto, con tanta prudencia dixeron sobre las condiciones de la paz, que luego los carthagineses, conmovidos por auctoridad de tan grand varón, determinaron acceptar las leyes qu’el vencedor y la necessidad les dava. 2 Las condiciones fueron muy duras quales acostumbraron los vencedores cargar sobre los vencidos en las cosas postrimeras. Pero allende de todo lo ál, eran tenidos los carthagineses fasta çierto tiempo pagar tributo cada un año a los romanos. 3 Y llegado el día que la primera paga se devía fazer a los romanos y todos gemiessen, oýdo el nombre del tributo, dizen que, conmovido Hanníbal por la inútile lamentación de los carthagineses, començó reýrse, 4 y increpole Hasdrúbal Heduo porque tan de manifiesto se mostrava alegre de la común tristeza de toda la çibdad. Y respondió que no era risa aquella de ombre que se alegrava, mas de quien escarnecía las vanas lágrimas, de aquellos que en aquel tiempo en el más ligero mal tocante al dinero de cada un ombre privado, manavan más que antes quando los romanos quitavan a los carthagineses la flota y las armas y los despojos de tan extendidos vencimientos y ponían leyes a los vencidos.